مدیریت پول چیست

پول داغ چیست و چگونه اقتصاد را درگیر می‌کند؟

پول داغ به وضعیتی گفته می‌شود که افراد انتظار افزایش قیمت‌ها و تورم را برای آینده دارند، بنابراین سرمایه خود در بخش‌های غیرتولیدی برای کوتاه‌مدت خرج می‌کنند.

به گزارش ایبِنا، پول داغ چیست؟ پول داغ به مبالغی گفته می‌شود که صاحبش از نگهداری نقدی آن ترس دارد و ترجیح می‌دهد با خرید دارایی‌های که سودآوری کوتاه مدتی دارد، امکان ارتقا اقتصادی خود را فراهم آورد.

در واقع وقتی کشوری دچار تورم باشد، قاعدتا ارزش پول ملی آن در حال کم شدن خواهد بود، بنابراین مردم تمایلی به نگه داشتن پول یا نقدینگی ندارند، زیرا چنانچه آن را نزد خود حفظ کنند با همان مبلغ توانایی تهیه کالا و خدمات چند روز گذشته را نخواهند داشت، بنابراین در این میان بازارهایی مانند طلا، ارز و سهام بیشترین جذب کننده سرمایه‌های این گروه به حساب می‌آیند.

حبیب‌زاده بوکانی، عضو کمیسیون اقتصادی در این رابطه به خبرنگار ایبِنا گفت: "پول داغ به وجود نوسانات در بازار و عدم اطمینان به آینده آن جهت سرمایه‌گذاری بستگی دارد. روشن است وقتی بازار با تنش همراه باشد، سرمایه‌گذار پول خود را در محلی وارد می‌کند که دردسرساز نباشد، در این میان مسکن، ارز خارجی و طلا اطمینان بخش‌تر است. "

البته در صنعت بانکداری نیز در بسیاری از مواقع بانک‌ها با ارائه نرخ‌های بالای سپرده یا گواهی سپرده در پی جذب این وجوه بر می‌آیند و مبالغ بالای این وجوه سرگردان و مقدار مدیریت پول چیست جذابیت بازارهای موازی اغلب باعث تغییر نرخ‌های بانکی می‌شود، اما همانطور که در بالا هم مورد اشاره قرار گرفت، در زمان‌هایی که اقتصاد با تورم‌های بالایی روبرو باشد یا فعالان اقتصادی انتظار تورم را برای آینده پیش‌بینی کنند، علاوه بر اینکه افراد تمایل کمتری به سپرده‌گذاری در بانک خواهند داشت، سعی می‌کنند در اولین فرصت پول نقد خود را به دارایی‌هایی که اشاره شد، تبدیل کنند تا ارزش آن‌ها با تورم متناسب شود.

ایرج ندیمی؛ عضو سابق کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در این خصوص در گفت‌وگو با خبرنگار ایبِنا ضمن اشاره به اینکه موضوع نظامات حاکم بر توزیع مناسبات پولی و بانکی کشور همواره با چند رویکرد است، گفت: "پروژه محوری یکی از همین موارد است، پولشویی مورد دیگری به حساب می‌آید که بخش عمده‌ای از آن متاسفانه از راه قاچاق صورت گرفته و کمترین عددش بیست و چند میلیارد دلار تعریف شده، بخش دیگر هم در رابطه با مالیات گریزی است، از این جهت برای تعریف عناوین پولی و بانکی باید به سرچشمه‌های آن عنایت شود، در خصوص پول داغ هم شرایط به همین شکل است."

لازم به ذکر است که تمام دلایل پول داغ به تورم برنمی‌گردد، رکود اقتصادی نیز می‌تواند در این امر موثر واقع شود. در حقیقت زمانی که سود بعضی بازارها رو به کاهش بگذارد و برخی دیگر از بازارها که عمدتا غیر تولیدی هم محسوب می‌شوند از رونق بالایی برخوردار باشند و سود خوبی در کوتاه‌مدت به سرمایه‌گذاران پرداخت کنند، به طور طبیعی این پول‌ها را به سمت خود جذب می‌کند.

علاوه بر این مسئله باید رشد نقدینگی و تاثیر آن در این خصوص را نیز مورد اشاره قرار داد. این موضوع خود به تنهایی به دو مورد بالا هم دامن می‌زند و بر آن‌ها تاثیرگذار است. به عبارت دیگر نقدینگی حجم پول نقد در خارج از سیستم بانکی است که قابلیت تورم‌زائی دارد بدین معنی که چنانچه حجم پول نقد بالا باشد قدرت خرید هم رشد می کند و باعث گران شدن کالا یا خدمات، بیشتر از ارزش موجود شان می‌شود. حجم نقدینگی در یک اقتصاد باید متناسب با میزان تولید کالا و خدمات در نظر گرفته شود، در غیر اینصورت بدون تردید سبب تورم با رکود خواهد شد.

چاپ پول بدون پشتوانه نیز از عواملی است که در این زمینه موثر واقع می‌شود و رئیس کل بانک مرکزی آن را به مثابه تزریق پول داغ در کشور دانسته است زیرا در این صورت کنترل تورم و رشد نقدینگی در کشور نه تنها به سختی صورت خواهد گرفت، بلکه به آن دامن هم می‌زند.

در نهایت باید این نکته را مورد توجه قرار داد که گردش پول داغ و وجود چنین جابه‌جایی‌ها و تغییرات پولی، نشان‌دهنده یک اقتصاد ناسالم است. این مسئله در کشور سبب می‌شود تا هر روز بر بهای کالای مورد خریداری افزوده و به همان اندازه از ارزش پول رایج کشور کاسته ‌شود. علاوه بر این مسئله صدمه جدی هم به بخش صادرات وارد می‌آورد، یعنی انجام آن را به دلیل افزایش قیمت مواد اولیه، گرانتر می‌سازد و در واقع ثبات اقتصادی کشور را مختل می‌کند.

نقش پول در اقتصاد چیست؟

پول یکی از مواردی است که شاید بسیاری از افراد، تعریف آن را ندانند اما در معاملات روزانه خود از آن استفاده می کنند. آسانی انجام این معاملات به دلیل وجود پول و نقش آن در جامعه است؛ نقش هایی که برخی از آن ها در حال کمرنگ شدن است.

به گزارش خبرنگار ایمنا، سه مقوله پول، ارز و بانکداری از جمله مهم‌ترین مباحث موجود در علم اقتصاد است و فهم آن در دنیای امروز یکی از نیازهای بشر محسوب می‌شود. در همین راستا، فردریک میشکین، یکی از سرشناس‌ترین اقتصاددانان آمریکایی، کتابی را به رشته تحریر درآورده که به کوشش علی جهانخانی و علی پارسائیان به فارسی برگردانده شده است که بخشی از مناسب‌ترین مطالب آن را در سلسله خلاصه کتاب‌های اقتصادی بیان خواهیم کرد.

در ادامه خلاصه پیشین این کتاب، به بررسی چیستی "پول" و وظایف آن در سیستم اقتصادی پرداخته می‌شود. در ابتدا باید گفت پول تعاریف متفاوتی دارد اما وجه مشترکی بین این تعاریف وجود دارد که اقتصاددانان آن را به عنوان تعریفی از پول پذیرفته‌اند. بنابراین در علم اقتصاد پول هر چیزی است که بتوان در ازای کالا خدمات یا برای بازپرداخت بدهی‌ها استفاده کرد.

در این میان واژه دیگری به نام "ثروت" نیز وجود دارد. اقتصاددانان میان پول، حساب سپرده و سایر اقلامی که هنگام خرید به فروشنده داده می‌شود با ثروت تفاوت قائل می‌شوند. برای درک بهتر این موضوع باید گفت "ثروت" نه تنها تمام پول‌های شخص را در بر می‌گیرد بلکه دارایی‌های دیگری مانند اوراق قرضه، سهام عادی، آثار هنری، زمین، مبلمان، خودرو و خانه را هم شامل می‌شود.

گاهی در گفت‌وگوهای محاوره‌ای میان مردم، واژه "پول" به جای "درآمد" نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد که اشتباه است. درآمد به معنی جریانی از سود در هر واحد زمانی است. در مدیریت پول چیست واقع مقدار درآمد را نمی‌توان بدون مشخص کردن یک مقطع زمانی به کم یا زیاد بودن توصیف کرد اما وجود پول را می‌توان، زیرا پول به مقدار مشخص و در لحظه موجود است.

هزینه دادوستد مدت زمان دادوستد کالا و خدمات است

‌ پیش‌تر گفته شد که پول می‌تواند کالایی باشد که در قبال دیگر کالاها یا خدمات و یا به منظور پرداخت بدهی، مورد استفاده قرار گیرد. بر اساس این تعریف در مناطق مختلف و در زمان‌های متفاوت، نوع پول می‌تواند تفاوت داشته باشد. به عبارتی این پول هم می‌تواند به شکل صدف، یک تک سنگ و یا فلزی مانند طلا باشد و هم می‌تواند به شکل رایج امروزی خود یعنی تکه کاغذی به نام اسکناس مورد استفاده قرار گیرد.

فارغ از نوع پول در یک سیستم اقتصادی (صدف، طلا یا اسکناس) پول، سه نقش اصلی وسیله داد و ستد، واحد محاسبه و مخزن ارزش را در جامعه بازی می‌کند. باید خاطرنشان کرد از میان این سه نقش اصلی، وظیفه اول (وسیله داد و ستد) آن را از سایر دارایی‌ها مانند سهام یا اوراق قرضه متفاوت می‌کند.

وجود این سه نقش در پول باعث می‌شود استفاده از آن، کارایی اقتصادی در جامعه را افزایش دهد، به عبارت دیگر پول باعث می‌شود زمان زیادی برای انجام معاملات صرف نشود. بدون پول، صاحب کالایی که خود به کالای دیگری نیاز دارد باید زمان بسیاری را صرف پیدا کردن شخصی کند که هم کالای تولید شده او را مدیریت پول چیست نیاز داشته باشد و هم کالای مورد نیاز این فرد را داشته باشد همچنین حاضر به مبادله آن با شخص اول شود.

با وجود پول، شخص در عوض دریافت کالا یا خدمات به فرد رو به رو پول پرداخت می‌کند و او نیز آن را به شخص دیگری می‌پردازد و بدین ترتیب زمان معاملات کاهش و کارایی افزایش پیدا می‌کند. در علم اقتصاد به مدت زمانی که برای داد و ستد کالا و خدمات مصرف می‌شود "هزینه داد و ستد" گفته می‌شود و استفاده از پول همانطور که گفته شد این هزینه را به شدت کاهش می‌دهد.

نکته دیگری که باید درباره پول بیان کرد ویژگی‌های آن است. باید توجه داشت هر کالایی نمی‌تواند به عنوان پول مورد استفاده قرار گیرد. این کالا باید قابلیت ارزش گذاری آسان داشته باشد، به صورت فراگیر مورد قبول مردم باشد، بتوان به راحتی آن را به اجزای کوچک‌تر تقسیم و یا به بیان عام، خرد کرد، حمل و نقل آسان داشته باشد و همچنین نباید به طوری مستهلک شود.

بر اساس همین ویژگی‌ها در طول تاریخ، اشکال متفاوتی از پول پدید آمده است، به عنوان مثال سرخپوستان آمریکایی از دانه‌های تسبیح و ساکنان اولیه آمریکا از شیشه نوشابه و تنباکو به عنوان پول استفاده می‌کردند. با این حساب به راحتی می‌توان قدمت پول را به اندازه سایر ابزارها و زبان‌هایی دانست که بشر تا کنون از آن استفاده کرده است.

علاوه بر موارد بالا، پول نقش واحدی برای محاسبه نیز بازی می‌کند یعنی در یک سیستم اقتصادی پول می‌تواند به عنوان معیاری برای ارزش گذاری کالا و خدمات محسوب شود.

پول همچنین می‌تواند به عنوان مخزنی از قدرت خرید مورد استفاده شود. در واقع مخزن ارزش بودن باعث می‌شود که قدرت خرید تا زمانی که پول به مصرف نرسیده است حفظ شود. این مسئله بیشتر از این جهت ارزشمند است که اغلب افراد تمایلی به خرج پول خود به ویژه بلافاصله پس از کسب آن ندارند؛ بنابراین تصمیم به ذخیره‌سازی آن می‌گیرند.

اگرچه این ویژگی منحصر به پول نمی‌شود و در دیگر دارایی‌ها نیز وجود دارد اما قدرت نقدشوندگی دیگر دارایی‌ها بسیار پایین است. قدرت نقدشوندگی در واقع سرعت نسبی تبدیل یک قلم دارایی به دارایی دیگر است، به همین دلیل مطلوبیت بالایی در اقتصاد دارد.

در این میان باید توجه داشت که ارزش پول به عنوان مخزن ارزش، به سطح قیمت‌ها بستگی دارد بنابراین در صورتی که سطح قیمت‌ها تغییر کند، ارزش پول نیز می‌تواند تغییر کند. در چنین زمانی تمایل مردم به نگه داشتن پول (هنگام تورم شدید یا لجام گسیخته) کاهش یافته و تقریباً این نقش پول کمرنگ می‌شود.

کاکِ مدیریت پول چیست ایبو؛ هنر پس انداز به سبک ژاپنی چیست؟

در دوره‌ای که ما در آن به سر می‌بریم صرفه‌جویی و پس انداز به کاری سخت‌ودشوار تبدیل شده به‌طوری‌که کمتر کسی می‌تواند در شرایط سخت اقتصادی پس‌اندازی برای روز مبادا داشته باشد.

روش‌هایی برای پس‌انداز در دنیا وجود دارند که به خوبی و درگذر‌زمان امتحان خود را پس داده‌اند و نمره قبولی خود را از مردم کشورهای مختلف دریافت کرده‌اند. یکی از این روش‌ها کاکِ‌ایبو است که می‌توان آن‌را هنر پس انداز ژاپنی نامید. کاکِ‌ایبو یا مدیریت مالی خانواده در سال ۱۹۰۴ توسط خانمی اهل ژاپن به‌نام هانی موکوتو معرفی شد. خانم موکوتو که به‌عنوان اولین زن روزنامه‌نگار ژاپنی هم شناخته می‌شود، سعی کرده تا روشی آسان و بدون دردسر برای مدیریت مخارج خانواده ابداء کند. همان‌طور که می‌دانید تغییر در نحوه خرج کردن، بدلیل اینکه به بخشی از زندگی روزمره تبدیل شده وگاهی جنبه احساسی پیدا می‌کند، کار بسیار سختی‌ است. خوشبختانه روش کاکِ‌ایبو در ۱۱۶ سال گذشته، توانسته با تغییراتی که پیدا کرده در تصمیم‌گیری دقیق‌تر مالی خانواده مؤثر باشد.

مواد لازم: دفتر و قلم

شاید کمی قدیمی به‌نظر برسد اما نیاز به تکنولوژی خاصی نیست، مثل خیلی از سیستم‌های بودجه‌بندی ایده پشت کاکِ‌ایبو این است که به شما کمک کند تا درک بهتری از دخل وخرجتان با ثبت همه چیز، در یک دفتر‌کل داشته باشید با این تفاوت که نیاز به استفاده از نرم‌افزار خاصی نیست و تأکید بیشتر روی نوشتن، به‌عنوان روشی متفکرانه برای بررسی عادات خرید است. تحقیقات مختلف فواید متعددی از نوشتن با دست را ثابت کرده است این کار به شما در تفکر و توجه بیشتر در شناخت عادت‌های بدتان هم کمک می‎کند.

• آیا می‌توانم بدون آن زندگی کنم؟
• باتوجه به وضعیت مالی‌‌‌ام آیا می‌توانم پول آن‌را بدهم؟
• آیا واقعا از آن استفاده خواهم کرد؟
• آیا فضای کافی برای نگه‌داری یا گذاشتن آن دارم؟
• اولین‌بار آن‌را کجا دیدم؟ آیا آن‌را در یک مجله دیدم یا هنگامی که بی هدف وارد یک فروشگاه شدم دیدم؟
• حال من امروز چطور است ؟ آرام، مضطرب یا سرخوش هستم؟ آیا احساس بدی در مورد خودم دارم؟
• در مورد این خرید چه احساسی دارم؟خوشحال، هیجان زده یا بی‌تفاوت هستم؟ این احساس چه مدت دوام خواهد داشت؟

کاکِ‌ایبو با این سوالات سعی دارد شما را وادار کند به فکر کردن مدیریت پول چیست در مورد خریدتان و اینکه چه چیزی به شما برای خرید انگیزه می‌دهد، به عبارت دیگر کاکِ‌ایبو کمک می‌کند که شما با خودتان در مورد نیازها و خواسته‌هایتان صادق باشید و درنتیجه، هنگام تصمیم‌گیری در مورد هزینه‌ها "سریع‌، هوشمندانه‌ و منطقی‌تر" رفتار کنید. توجه به این نکته ضروری است که بدانید کاکِ‌ایبو مدیریت پول چیست به گونه‌ای طراحی نشده که لذت و شادی خرید را از زندگی شما بگیرد بلکه هدف آن تغییر عادات بد، به کمک ‌ذهنی آگاه و تکامل یافته است.

چگونه آگاهانه خرج کنیم؟

برای اینکه پس انداز بیشتری داشته باشید مهم است که قبل از هر خرید غیر ضروری در پرسیدن سوالات درست از خودتان صادق و متعهد باشید. برای اینکه یاد بگیرید چطور آگاهانه خرج کنید چند استراتژی ساده از کاکِ‌ایبو را با هم مرور می‌کنیم:

۱- پیش از یک خرید غیر‌ضروری ۲۴ ساعت دست نگه‌دارید. این کار به شما نشان می‌دهد آیا واقعا به این خرید نیاز دارید اگر هنوز برای این خرید اشتیاق مدیریت پول چیست دارید و استطاعت مالی کافی را دارید پس خرید را انجام دهید، این کار باعث می‌شود شما احساس رضایت بیشتری نسبت به تصمیم خود داشته باشید.

۲- اجازه ندهید حراجی‌ها و تخفیف‌ها بزرگ شما را وسوسه کنند. این نوع خریدها به‌معنای صرف پول در مواردی است که به آن نیازی ندارید؛ بنابراین قبل از خرید از یک حراجی از خود بپرسید که اگر قیمت وسیله‌ای که می‌خواهید بخرید کامل بود و تخفیف نداشت باز هم آنرا می‌خریدید یا خیر؟

۳- مانده حساب بانکی خود را مرتبا چک کنید. این‌کار باعث می‌شود احساس کنترل بیشتری در امور مالی و هزینه‌های خود داشته باشید. بررسی هر روزه حساب بانکی‌تان در ابتدا کمی خسته کننده به‌نظر می‌رسد، اما به مرور تأثیر شگفت‌انگیزی در کاهش سطح نگرانی‌هایتان می‌گذارد.

۴- به‌صورت نقدی خرید کنید. استفاده از پول نقد به‌جای کارت‌های بانکی باعث می‌شود نسبت به آن‌چه خرج می‌کنید. آگاهی بیشتری داشته باشید ضمن اینکه باید سعی کنید، مبلغ مشخصی را هر هفته کنار بگذارید و فقط از آن برای هزینه‌های همان هفته استفاده کنید.

۵- از یک یادآور استفاده کنید. یادآور برچسب یا یادداشتی است که آنرا روی کارت اعتباری یا کیف پول می‌چسبانید و به شما یادآوری می‌کند که " آیا به این خرید واقعا نیاز دارید؟ " هر چیزی که باعث شود شما قبل از هر خرید یک قدم به عقب بردارید قبل از اینکه خریدی انجام دهید به شما کمک می‌کند خرید زیرکانه‌تری داشته باشید.

۶- از رفتن به محیط‌هایی که باعث می‌شود بی‌دلیل و بدون حساب خرج کنید جداً خوداری کنید. به‌جای گذراندن وقت‌تان در بازار برای خرید یک لباس یا لوازم آرایش سعی کنید با قدم زدن در پارک یا مطالعه، وقت خودتان را بگذرانید. از کلیک کردن روی ایمیل‌های تبلیغاتی یا دنبال کردن پیج‌هایی که در اینستاگرام مارک خاصی را تبلیغ می‌کنند و باعث می‌شوند شما صرفاً خرج کنید خودداری کنید.

کلام آخر

در نهایت با تمام این موارد، ممکن است شما هنوز هم گاهی خریدهای غیرضروری انجام دهید، توجه کنید که این کار بدنیست و حتی گاهی مواقع تشویق هم می‌شود! باید به‌یاد داشته باشید کاکِ‌ایبو سعی دارد با مجبور کردن شما به تفکر بیشتر، از خریدهای غیرضروری که باعث شادی موقت می‌شود جلوگیری کند.

در آخر باید گفت: هزینه و پس انداز دو موضوع به‌هم پیوسته‌اند. تغییرات کوچکی که با کاکِ‌ایبو می‌توانید انجام دهید به مرور زمان تغییر بزرگی در حساب بانکی‌تان ایجاد خواهد کرد و پس انداز شما با سرعتی بیش از تصورتان رشد خواهد کرد و مهم‌تر اینکه شما یاد می‌گیرید چگونه پولتان را برای چیزهایی که واقعاً مهم هستند خرج یا پس‌انداز کنید.